Uroczystości 73. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego przez polskich żołnierzy z Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych – relacja i zdjęcia

5 maja 2018 r. w Holiszowie w zachodnich Czechach odbyły się uroczystości 73. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego przez polskich żołnierzy z Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych.

Uroczystości zorganizowali: Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Stowarzyszenie im. Kazimierza Wielkiego, Miasto Holiszów. Partnerami byli: Ministerstwo Obrony Narodowej, Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Wojsko Polskie, Polska Fundacja Narodowa, Ambasada Polski w Pradze, Instytut Polski w Pradze, Parafia katolicka w Holiszowie i Parafia katolicka w Stankowie. Uroczystości zostały zorganizowane dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Obrony Narodowej i Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Sponsor Strategiczny Projektu: Polska Fundacja Narodowa.

Uroczystości rozpoczęły się Mszą św. w kościele pw. Piotra i Pawła w Holiszowie. Następnie uczestnicy uformowali pochód i wraz z pocztami sztandarowymi przeszli pod bramę byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego, gdzie odbyła się dalsza część uroczystości 73. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie. Odśpiewano 2 hymny narodowe – polski i czeski, następnie wygłoszono okolicznościowe przemówienia. Głos zabrał Minister Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, został odczytany list okolicznościowy od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Jarosława Szarka. Następnie przemówienie wygłosił Karol Wołek Prezes Zarządu Głównego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.

Centralnym punktem uroczystości było odsłonięcie tablicy umieszczonej w murze byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego. „Starania o jej wmurowanie trwały kilka lat. Wkomponowaliśmy małą tablicę, ufundowaną przez naszych czeskich przyjaciół w 2006 roku, w obecną dużą, polską tablicę” – mówił Prezes Związku Żołnierzy NSZ Karol Wołek. Treść tablicy: „W tym miejscu dniu 5.05.1945 roku polscy żołnierze z Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych wyzwolili 1000 więźniarek z niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie. Polacy uratowali 280 Żydówek przed spaleniem żywcem przez SS.”

Ceremonii poświęcenia tablicy dokonał ks. Wojciech Pelowski. Ceremonii odsłonięcia tablicy dokonali: Minister Jan Józef Kasprzyk – Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Karol Wołek – Prezes Zarządu Głównego Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Jan Mendrec – Starosta Holiszowa, mjr Stanisława Turski żołnierz Brygady Świętokrzyskiej NSZ oraz Maciej Ruczaj – Dyrektor Instytutu Polskiego w Pradze.

Po przemówieniach Kompania Honorowa Wojska Polskiego poprowadziła Apel Pamięci, oddała salwę honorową. Następnie złożono wieńce pod nowo odsłoniętą tablicą pamiątkową. Kwiaty złożyli przedstawiciele: Związku Żołnierzy NSZ – mjr Stanisław Turski, por Henryk Atemborski, Prezes Karol Wołek; Ambasady Polski w Pradze – Marzena Ewa Krajewska; Ministerstwa Obrony Narodowej – płk Jarosław Przybysławski, Attaché Obrony RP w Pradze; Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – Szef Urzędu Jan Józef Kasprzyk; Instytutu Pamięci Narodowej – Adam Siwek, Dyrektor Biura Upamiętnienia Walk i Męczeństwa; Szefa Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego prof. Piotra Pogonowskiego – Oficer Łącznikowy ABW w Pradze, przedstawiciele Wojewody Świętokrzyskiego Agaty Wojtyszek; Starosta Holiszowa Jan Mendrec; Instytutu Polskiego w Pradze – Dyrektor Maciej Ruczaj; przedstawiciele Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku – dr Tomasz Szturo – Zastępca Dyrektora ds. Edukacji i Zbiorów oraz dr Marek Szymaniak – Kierownik Działu Naukowego; Instytutu im. Romana Rybarskiego – Dyrektor Mariusz Patey.

Uroczystości uświetniła Kompania Reprezentacyjna Wojska Polskiego i Orkiestra Wojskowa. Uroczystości zakończyły się Modlitwą Narodowych Sił Zbrojnych, którą poprowadził Lesław Gierczuk Prezes Okręgu Mazowieckiego Związku Żołnierzy NSZ.

Z Polski na uroczystości przyjechało ponad 100 osób, wśród nich grupa motocyklistów z Rajdu Katyńskiego śladami Brygady Świętokrzyskiej NSZ. „To pierwszy taki rajd. Zaczęliśmy przed tygodniem w Górach Świętokrzyskich i odwiedzamy miejsca związane z Brygadą. Rajd zaczęliśmy jednak od wizyty w Muzeum Katyńskim. Chciałem kolegom pokazać, jakiego losu chcieli uniknąć żołnierze Brygady Świętokrzyskiej a jaki szykowano nam na wschodzie” – mówił organizator rajdu, członek Stowarzyszenia Rajd Katyński Michał Nowak. Obecna była również delegacja Stowarzyszenia Społeczno-Kombatanckiego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” z Prezes Okręgu Południowego Małgorzatą Janiec.