W dniach 2-4 maja 2015 Fundacja im. Kazimierza Wielkiego współorganizuje uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie.
Na terenie Pilzna i Holiszowa odbędą się uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Holleischen (filia KL Flossenbürg) w Holiszowie k. Pilzna przez żołnierzy Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sł Zbrojnych na terenie Republiki Czeskiej. Kombatanci z Brygady Świętokrzyskiej, członkowie Związku Żołnierzy NSZ i przedstawiciele Grup Rekonstrukcji Historycznych NSZ będą współorganizować w dniach 2-4 maja 2015 uroczystości na skalę europejską (Pilzno otrzymało tytuł „Europejskie Miasto Kultury”), których elementem będą uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia obozu w Holiszowie przez NSZ.
Organizatorzy: Fundacja im. Kazimierza Wielkiego, Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, Miasto Pilzno, Instytut Polski w Pradze, Gmina i Miasto Holiszów, Parafia Katolicka w Stankowie.
Uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie przez Brygadę Świętokrzyską NSZ zostały dofinansowane przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.
W sobotę 2 maja w Pilznie kombatanci NSZ wraz z innymi kombatantami wojsk alianckich wyzwalających Republikę Czeską spotkają się z mieszkańcami Pilzna i studentami. Natomiast Grupy Rekonstrukcji Historycznych NSZ zaprezentują swoje umundurowanie i uzbrojenie, a historyk Leszek Żebrowski wygłosi prelekcję na temat Brygady Świętokrzyskiej NSZ. Członkowie Związku Żołnierzy NSZ będą rozdawali ulotki w kilku językach z informacją o wyzwoleniu niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie przez Brygadę Świętokrzyską NSZ.
W niedzielę 3 maja kombatanci NSZ przejadą w Konwoju Wolności, który przejedzie ulicami Pilzna. Kombatanci NSZ będą jechali na amerykańskich jeepach, razem z innymi kombatantami wojsk alianckich, wyzwalających Pilzno od okupacji niemieckiej. Wieczorem zorganizowana grupa uczestników uroczystości ze Związku Żołnierzy NSZ odwiedzi historyczne miejsca stacjonowania Brygady Świętokrzyskiej NSZ na terenie Czech i spotka się z ich mieszkańcami.
W dniu 4 maja 2015 w poniedziałek odbędą się uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia obozu koncentracyjnego Holleischen (filia KL Flossenbürg) w Holiszowie k. Pilzna. Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych będą reprezentowały poczty sztandarowe, kombatanci, władze naczelne Związku, członkowie Grup Rekonstrukcji NSZ i pozostali członkowie Związku. Na uroczystości będą obecni przedstawiciele Ambasady RP w Pradze i Instytutu Polskiego w Pradze.
Plan uroczystości:
11:00 – Msza święta w kościele Piotra i Pawła w Holiszowie
12:00 – przemarsz z pocztami sztandarowymi pod tablicę upamiętniającą wyzwolenie niemieckiego obozu koncentracyjnego przez Brygadę Świętokrzyską NSZ (modlitwa NSZ, okolicznościowe przemówienia, Apel Poległych, złożenie wiązanek i zapalenie zniczy)
Na uroczystości z okazji otrzymania tytułu „Europejskie Miasto Kultury” do Pilzna (miasto wojewódzkie) przyjadą przedstawiciele wielu państw Unii Europejskiej i z USA. Strona czeska wpisała udział członków Związku Żołnierzy NSZ z pocztami sztandarowymi, kombatantami i Grupami Rekonstrukcji Historycznych NSZ do programu uroczystości Europejskie Miasto Kultury w Pilznie. Celem jest zaprezentowanie Czechom, wszystkim Europejczykom i Amerykanom polskich tradycji walk o niepodległość i suwerenność RP oraz uczczenie pamięci o ofiarach wojny i okresu powojennego.
Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych będzie na tych uroczystościach reprezentował Polskę i dorobek Polskiego Państwa Podziemnego. Co roku na uroczystości do Pilzna i Holiszowa przyjeżdżają Czesi, Belgowie, Francuzi, Amerykanie, Niemcy, Żydzi i wiele innych narodowości. W tym roku nie zabraknie tam Polaków. Związek Żołnierzy NSZ zadba o zaprezentowanie prawdziwego stanowiska Polaków i Polskiego Państwa Podziemnego w czasie II wojny światowej wobec polityki nazistowskich Niemiec, systemu niemieckich obozów koncentracyjnych, holokaustu i stanowiska Polski wobec aliantów zachodnich.
Regulamin wyjazdu i uroczystości w Holiszowie 1-5.05.2015 roku:
1. Celem uroczystości 70. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego dla kobiet w Holiszowie (Rep. Czeska) jest oddanie hołdu armii polskiej – Narodowym Siłom Zbrojnym i jej żołnierzom, walczącym z oboma okupantami o niepodległość Polski. Zadaniem ZŻNSZ jest jak najszersza promocja tego wydarzenia historycznego, obrazującego faktyczny stosunek Polaków do polityki Niemców wobec podbitej ludności i niemieckiego systemu obozów koncentracyjnych w czasie II wojny.
2. Współorganizatorem uroczystości ze strony polskiej jest Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych, który odpowiada za przebieg uroczystości.
3. Zabrania się wnoszenia transparentów, emblematów, flag i innych symboli partii politycznych, organizacji oraz symboli internacjonalistycznych. Dopuszczalne symbole to flagi biało-czerwone i symbole ZŻNSZ.
4. Zakazane jest posiadanie własnego sprzętu nagłaśniającego. Nagłośnienie zapewniają wyłącznie organizatorzy.
5. Osoby spoza zorganizowanej grupy ZŻNSZ, uczestniczące w uroczystości, zobowiązane są stosować się do poleceń organizatora.
6. Osoby w jakikolwiek sposób zakłócające przebieg uroczystości będą z nich usuwane.
70. rocznica wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego Holysov (Holleischen) przez polską Brygadę Świętokrzyską Narodowych Sił Zbrojnych
W maju 1945 r. do wyzwalających zachodnie Czechy wojsk amerykańskich (3 Armia gen. Pattona) dołączyła polska jednostka partyzancka – Brygada Świętokrzyska Narodowych Sił Zbrojnych (1000 żołnierzy), która wycofywała się przed wkraczającym do Polski nowym okupantem – sowiecką Armią Czerwoną. Dla Polaków Stalin – tak jak Hitler – był wrogiem ich niepodległego państwa. W maju 1945 r. polscy partyzanci, ramię w ramię z żołnierzami amerykańskimi, uczestniczyli w walkach z Niemcami w rejonie Pilzna, Holysova i Vsekar. Symbolem braterstwa broni było przyznanie Polakom prawa noszenia odznak amerykańskich jednostek, z którymi współdziałali – m.in. 2 Dywizji Piechoty „Indian Head”.
5 maja 1945 r. żołnierze Brygady Świętokrzyskiej wyzwolili niemiecki obóz koncentracyjny. Oswobodzono około 1000 kobiet: 400 Francuzek, 280 Żydówek, 167 Polek oraz Czeszki, Holenderki, Belgijki, Rumunki, Jugosłowianki i kobiety innych narodowości. Niemieckie dowództwo planowało zniszczenie obozu oraz likwidację więźniarek przed wejściem wojsk amerykańskich. Pod baraki podłożono substancje łatwopalne i czekano na rozkaz podłożenia ognia. Udana akcja Brygady Świętokrzyskiej Narodowych Sił Zbrojnych ocaliła więźniarkom obozu życie.
Oprócz wyzwolenia niemieckiego obozu koncentracyjnego w Holiszowie, Brygada Świętokrzyska oswobodziła około 10 000 cudzoziemskich robotników przymusowych, których Niemcy zmuszali do pracy w przemyśle i traktowali jak niewolników. Polska brygada rozbijała także niemieckie jednostki wojskowe i likwidowała organizowane przez Niemców zasadzki na żołnierzy amerykańskich. Na przykład wzięła do niewoli sztab jednego z korpusów niemieckich, a następnie przekazać jeńców Amerykanom.
Czcząc 70. rocznicę wyzwolenia Pilzna warto pamiętać zasługi, jakie na terenie Czech położyli żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych z Polski. W tym czasie ich własna ojczyzna znalazła się w przededniu kolejnej krwawej – tym razem sowieckiej – okupacji.